108 Rocznica wybuchu pierwszej wojny światowej.

[filipso*]

108 Rocznica wybuchu Pierwszej Wojny Światowej

 

---

 

Witam! Z tej strony Redaktor filipso.php z Rzecznistwa Prasowego 41 st. MID!

 

108 lat temu, 28 lipca 1914 r., wybuchła I wojna światowa. Przez wówczas żyjących była nazywana Wielką Wojną, przy czym określenie to dotyczyło zarówno zaangażowanych w nią ludzi oraz środków, jak i ogromu spustoszeń, których dokonała głównie w Europie. Rzadko się pamięta, że obok Francji głównym teatrem działań były ziemie polskie.

28 czerwca 1914 r. w Sarajewie dokonano zamachu na austro-węgierskiego następcę tronu Franciszka Ferdynanda i jego małżonkę Zofię. Wydarzenie to stało się ogólnoświatową sensacją, ale początkowo nic nie wskazywało, by miało ono mieć jakieś poważniejsze konsekwencje. Przełom XIX i XX wieku to okres pierwszej fali europejskiego terroryzmu, którego właśnie monarchowie byli głównymi celami. W tamtym jednak momencie narastające od kilku dekad napięcie między władającymi Europą mocarstwami: Rosją, Austro-Węgrami i Niemcami, osiągało swoją kulminację – wojna wisiała w powietrzu, o czym można się przekonać, czytając dziś dziesiątki wspomnień z tamtego okresu. 

 

 

 

---

 

Na rozpoczęcie działań wojennych naciskali przede wszystkim niemiecki cesarz Wilhelm II i wspierające go koła wojskowe. Było to o tyle zrozumiałe, że Niemcy obawiali się wzrostu potęgi militarnej Rosji, która istotnie po kompromitującej porażce w wojnie z Japonią w 1904 r. zbroiła się wówczas na potęgę i z dobrym skutkiem. Znacznie mniej wojownicze stanowisko zajęły natomiast Austro-Węgry – cesarz Franciszek Józef mimo osobistej straty był zasadniczo przeciwnikiem wojny. Był on jednak w tamtej chwili władcą w mocno podeszłym wieku, a niemal całe jego otoczenie – zwłaszcza szef sztabu gen. Franz Conrad von Hötzendorf oraz ministrowie: spraw zagranicznych Leopold Berchtold i wojny Karl Stürgkh – chciało wojny. W zasadzie jedyną wysoko postawioną osobą w państwie, która podzielała pogląd starego cesarza, był węgierski premier Stefan Tisza. Ich głosy okazały się jednak zbyt słabe. 7 lipca 1914 r. na posiedzeniu rady koronnej monarchii habsburskiej podjęto decyzję o postawieniu Serbii ultimatum, które w praktyce oznaczało pozbawienie państwa suwerenności. Akt wypowiedzenia wojny nastąpił 28 lipca, poniżej zdjęcie zamordowanego cesarza, co spowodowało wybuch wojny.

 

---

 

Koniec I Wojny Światowej

 

Klęski Austro-Węgier na froncie przyczyniły się do nasilenia ruchów narodowowyzwoleńczych w monarchii. 28 X w Pradze Czesi i Słowacy ogłosili powstanie Republiki Czechosłowackiej, Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego ogłosiła odradzanie się państwowości polskiej w Cieszynie a 29 X w Zagrzebiu ogłoszono połączenie się Słowian południowych z Serbią (tworząc Jugosławię). Odrębne państwo powołali Węgrzy, natomiast Austria przekształcona została w republikę. Sytuacja ta zmusiła Austro--Węgry do wystąpienia z propozycją zawarcia pokoju. Z propozycją tą zwrócono się do prezydenta USA Wilsona i 3 XI 1918 roku podpisano zawieszenie broni w imieniu Austrii i Węgier.

 

---

 

Traktat wersalski był niewątpliwie najważniejszym aktem prawnym kończącym I wojnę światową. W powszechnej opinii miał zabezpieczyć Europę przed wybuchem kolejnego konfliktu. Nie należy także zapominać, iż nie był jedyny – Wielka Wojna była bowiem kończona na raty, w kilku etapach obejmujących kolejne kraje wchodzące w skład koalicji Państw Centralnych. To jednak w Wersalu zdecydowały się losy Europy. Być może to tam, nieświadome zagrożenia, zwycięskie mocarstwa przygotowały grunt pod wybuch kolejnego światowego konfliktu.

 

---

          Dziękuję za przeczytanie artykułu!

Przygotował: @filipso.php

Autoryzował: @HalfDonkey2

Tekst pochodzi z stron trzecich.

Edytowane 26 Lipca 2022 przez filipso.php

[Legancki_Baor]

Najważniejsza wojna dla Polaków 

[✮ raduss]

polska gurom